Ege Serisi - Kula Merkez Tarihi Diğer Yapılar

Kula,  mimari, etnoğrafik, arkeolojik, tarihi ve görsel değerleri ile Ege'nin şirin ve tarih kokan bir ilçesidir. 
2004 yılında başlayan Jeopark ilan edilmesi için uğraşılar, 2013 yılında semeresini vermiş ve Unesco Kulayı Jeoparklar üyeliğine kabul etmiştir. Kula bölgesi jeopark alanlarıyla özet olarak bilgileri daha önce sunmuş idim. Bu yazımda Kulanın içindeki görülebilecek yerlerden söz etmek istiyorum.


Kula'nın çarşısından bir görünüş. 
Kula da halkın meslek kollarına baktığımızda Ayakkabı sanayi önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle şehrin hemen dışında "ayakkabıcılar sitesi" oluşturulmuştur. Eski meslek kollarından, demircilik, bakırcılık, semercilik, keçecilik, tabaklık, saraçlık kısmen devam etse de, artık yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Selçuklu ve Osmanlı dönemindeki ünlü Kula halıcılığından eser kalmamıştır.


Kulanın Tarihi dokusu içinde evlerin genel olarak öneminden önceki yazımızda söz etmiş idik. Fakat restorasyonu yapılmış ve bugün için müze mahiyetinde ziyaretçilere açık olan evler de bulunmaktadır. Bunlardan biri  Kestaneciler Konağıdır: Bu konak restore edilerek "Türkevi" olarak ziyaretçilerin dolaşımına açılmıştır.

Diğer bir ev. Zabunlar Konağıdır ki, bu konağı Anemon şirketi restore ederek "Butik Otel" şeklinde turizme açmıştır. Eski Kula ev konaklarının mimari ve kullanım özellikleri  hakkında bilgi veren bu evler, Kulada görülecek yerler arasındadır.


Diğer bir ev ise 7. Cumhurbaşkanımız Kenan Evren'in doğduğu ev olup, Kula belediyesi tarafından "Kenan Evren Etnoğrafya Müzesi" adıyla 1985 yılında ziyarete açılmıştır. 

     

Bu dönemde, ismi değiştiriliyor sanırım. İçinde kula halkının eski yıllarda kullandıkları eşyalar sergilenmektedir.

                        

Kuladaki bu ünlü yapıların dışında tarihi bir diğer yapı, Eski Zafer ilkokulu binasıdır.
                       

1800 lü yıllarda askeri kışla binası olarak yapılmış bina, 1923 yılından 1974 yılına kadar okul olarak kalmıştır. 1989 yılında yangın geçirmiş, günümüzde ise restorasyon çalışmaları yapılmaktadır. Geçmiş yıllarda bazı "Yeşilçam" filmlerinde  film seti olarak kullanılmıştır. 

Kulada Türk ve Rum halkları uzun yıllar dostça birlikte yaşamışlardır. Hala ayakta olan Rum evlerinden bazılarında çok güzel duvar resimleri ve kabartmalar görülür.


Kuladaki tarihi yapılar içinde diğer önemli bir grup, dini yapılardır. Bunlar Camiler ve kiliselerdir.  Kiliselerden (ki sayısı üç tane) iki tanesi günümüze kalmış, bunlardan birisi restore edilmiştir.
Camilerden en ünlüleri ise,  Eski Cami ki tamir kitabesi 1815-16 yıllarından, muhtemelen 16. yüzyıldan bir camidir. Diğeri ise Kurşunlu Camii dir. Çarşı içinde ve 1780 yılına ait onarım kitabesi vardır. İçinde kalem işi süslemeler (Mekke, Medine tasvirleri) görülür.

Kulanın tarihi dokusu içinde  Çukur Çeşmeler büyük bir önem taşır. Çok sayıdaki çeşmeden iki tanesi restore edilmiştir. Bunlardan çukur çeşme tabir edilen Eski Çeşme, volkanik araziden getirilmiş köfeke taş ve tuğlalardan yapılmıştır.  

Çeşme yapısının alt kısımlarında mermer malzeme devşirmedir. (Devşirme: Civardaki antik bir yapı kalıntısından getirilmiş malzeme) . Kitabesi okunamayacak şekilde tahrip olmuştur.

Yorumlar