Ege Serisi - Uşak: Uşak'ta Bir Hıristiyanlık Merkezi: Pepouza

 Ege Serisi - Uşak: Uşak'ta Bir Hıristiyanlık Merkezi: Pepouza Kaya Kiliseleri

Bir önceki yazımda Cılandıras köprüsünden söz etmiş ve bunun bir köprü olmasından ziyade, su kemeri olduğunu vurgulamıştım. Kemer üzerinden geçen su, kayaların oyulmasıyla 3 km. ilerideki Pepuza (Pepouza) din merkezine ulaşıyordu. Pepouza bir Hıristiyanlık mezhebi olan Montanizm'in dini merkeziydi.

Montanizm, İsa peygamberden 200 yıl sonra Anadolu'da Frigya bölgesinde ortaya çıkmış bir Hıristiyanlık mezhebiydi. Kilise tarihçisi  Eusebius'a göre din adamı  Montanus'un önderliğinde bu mezhep mensupları, Pepouza'yı kendilerine merkez edinmişlerdir.  

Mezhep Pepouza'ya "Yeni Kudüs" ismini vermiş ve burası 400 yıl boyunca Montanizm merkezinin yönetim merkezi ve bölge dışında yaşayanlar için bir haç yeri haline gelmiştir. Söz konusu mezhep inancına göre Hz. İsa buraya inecektir. 

Roma imparatoru Jüstinyanus döneminde (İ.S.500 yıllarında) bu mezhep ortadan kaldırılmıştır, ancak bir kısım inananlarla daha sonraki yüzyıllarda da devam etmiş olduğu yönünde bilgilerde vardır.

Burası, Banaz çayı kenarında Cılandıras'dan 3 km. batıda Uşak'a bağlı "Karayakuplu" köyünün yakınındadır. Burada Avrupa'dan gelen araştırmacılar yakın zamanda arkeolojik kazılar yapmışlardır. Pepoza ile ilgili bir kitabe de Uşak Müzesinde bulunmaktadır. Bu kaya kiliseleri (mağaraları), yıllar içinde çobanların  sığınak yeri olarak kullanılmış ve ağır tahribata uğramıştır.